TÜRKİYE'DE LİBERAL MUHAFAZAKÂRLIK VE
Fırat Mollaer
Dergâh Yayınları, İstanbul 2008 ISBN: 978-975-995-102-3
Dil: Türkiye Türkçesi Türü: Kitap Alt türü:
Dış bağlantı: http://www.dergahyayinlari.com/yayinlarimiz/foto.php?id=344
Bu eseri üyemiz İskender temin etmiştir. Kaynağına ulaşmak için tıklayınız
SUNUŞ
Bu çalışma, siyaset teorisi alanında hazırlanmış bir yüksek lisans tezine dayanmaktadır. Burada Türkiye?nin çağdaş düşünce tarihindeki önemli düşünürlerden biri olan ve son dönem siyasal düşünce tartışmalarında gündeme gelen Nurettin Topçu?nun düşünceleri, muhafazakâr ideoloji açısından karşılaştırılmış ve analiz edilmiştir.
Çalışmanın konusu olarak Nurettin Topçu?nun ve karşılaştırma birimi olarak muhafazakâr ideolojinin seçilmesinin sebebi, düşünürün teorisi üzerine yapılmış analizlerde muhafazakârlığın bir analitik araç olarak ciddi bir biçimde ele alınmamış olması veya konunun yüzeysel bir tasnifle geçiştirilmiş olunmasıdır. Nurettin Topçu, birçok açıdan sıradışı bir düşünür olarak itibar görmesine karşılık, düşüncelerindeki bazı temalar, Türkiye?nin düşünce iklimindeki yaygın faktörlerin etkisiyle, onun muhafazakâr bir düşünür olarak anılması için yeterli sayılmış ya da düşüncelerinin muhafazakâr ideoloji çerçevesinde tüketilemeyecek ayrıksılığı vurgulanmakla yetinilmiştir.
Nurettin Topçu?nun düşüncelerindeki teknolojik modernlik karşıtı tutum, onu Türkiye?nin çağdaş düşünce tarihinde özgün bir düşünür haline getirmektedir. Bunun yanında, muhafazakâr ideolojinin sosyo-ekonomik ilkelerine karşı eleştirel bir yaklaşıma sahip olması ve alternatif öneriler getirmesi, düşüncelerini daha da önemli kılmaktadır. Başka bir deyişle, Nurettin Topçu?nun düşünceleri, siyasal düşünce tarihimizin epistemik doğrultularını sorgulayan oldukça önemli entelektüel girişimler olduğu gibi, muhafazakârlığın ideolojik ilkelerine yönelik analitik bir tutumun ve eleştirel bir perspektifin nasıl olması gerektiği konusunda bir ipucu da olabilir.
Çalışma boyunca değerli katkılarıyla çalışmanın hem içerik hem de biçim bakımından olgunlaşmasını sağlayan danışman hocam Güven Bakırezer?e, tezin kitap olarak yayınlanmasını ısrarla tavsiye ederek beni cesaretlendiren hocalarım Yılmaz Bingöl ile Yücel Demirer?e ve çalışmanın kitap olarak basılmasını sağlayarak daha geniş bir okuyucu kitlesine ulaştıran Ezel Erverdi ile İsmail Kara?ya en içten teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca, çalışmanın yeniden gözden geçirilmesi sırasında Yücel Demirer ve İsmail Kara?nın isabetli uyarıları gerçekten yol gösterici oldu. Bütün bu katkılara karşılık, çalışmanın eksiklerinden isimlerini andığım değerli insanlar değil yazarı sorumludur.
Fırat MOLLAER
İçindekiler
İçindekiler
GİRİŞ/ 13
BİRİNCİ BÖLÜM
TEORİK ÇERÇEVE: İDEOLOJİ OLARAK MUHAFAZAKÂRLIK/ 33
İDEOLOJİ VE MUHAFAZAKÂRLIK/ 35
İdeoloji/ 37
Sert-Yumuşak İdeoloji/ 38
İdeoloji ve Duruş Arasında Muhafazakârlık/ 40
ANGLO-SAKSON MUHAFAZAKÂRLIĞI/ 44
İdeoloji ve Muhafazakârlık/ 44
İnsan Aklının Yetersizliği/ 46
Gelenek: Tarihten Süzülen Bilgelik/ 47
Mâkul Olan Versus Akılcı Olan/ 49
Yeni Hiyerarşiler, Liberalizm, Kapitalizm/ 50
FRANSIZ MUHAFAZAKÂRLIĞI/ 54
Romantik Reaksiyonerlik: Maistre/ 55
Bilinçlenmiş Reaksiyonerlik: Bonald / 56
MUHAFAZAKÂR BİREŞİM: HİYERARŞİK DÜŞÜNCE/ 61
Metodoloji Problemi: Çözülme mi, Bireşim mi?/ 61
İdeolojik Bireşim: Eşitlikçi Taleplere Karşı Tepkisel Retorik/ 65
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK MUHAFAZAKÂRLIĞININ İDEOLOJİK ÖZELLİKLERİ/ 69
POLİTİK VE KÜLTÜREL KÖKENLER/ 71
Kalkış Evresi/ 71
Muhafazakâr Birikimler/ 74
Kültür ve Uygarlık Tartışması/ 74
Kısmî Modernleşme Tezi/ 76
MUHAFAZAKÂRLIKTA BÖLÜNMELER/ 79
Bürokrasi, Kapitalizm ve Muhafazakârlık/ 79
Anti Pozitivizm ve Bergsoncu Muhafazakârlık/ 84
Sol Popülizm ve Sosyal Muhafazakârlar/ 89
BERGSONCU MUHAFAZAKÂRLIĞIN ÖĞELERİ/ 96
Muhafazakârlık ve Milliyetçilik: Tahammülü Güç Ayrılık/ 97
Kültürelcilikten İdeoloji Fobisine/ 98
Sessizce Geçiştirilen Alan: Ekonomi/ 100
SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE MUHAFAZAKÂRLIK/ 103
İDEOLOJİK SENTEZ: KÜLTÜRALİZM, SOSYALİZM KARŞITLIĞI,
KAPİTALİZM/ 106
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
NURETTİN TOPÇU?NUN TEORİSİ/ 115
I. NURETTİN TOPÇU?NUN YAŞAMI VE FİKİR MÜCADELESİ:
SOSYOLOJİK VE FELSEFİ BİR BİYOGRAFİ/ 117
İmparatorluk Çökerken/ 117
Sosyalist Millet Mistikleri/ 123
İsyankâr Batı Mistikleri/ 139
Pozitivist Anıtkabire Hoş Geldiniz/ 150
Metafizik Yurtsuzluk ve Hayatta En Hakiki Mürşit Ciddi Felsefedir/ 161
Sosyalizm, Uysal Sağcılar ve Entelektüel Yalnızlık/ 172
Distopya ve Selamet Arasında Son Yıllar/ 191
II. NURETTİN TOPÇU ve MUHAFAZAKÂRLIK/ 194
NURETTİN TOPÇU?DA TEMEL KAVRAMLAR/ 194
Ahlâk: Gelenekçi ve Bürokratik Muhafazakârlığa Karşı/ 194
Din: Geleneksel ve Kurumsalcı Din Anlayışlarına Karşı/ 200
Felsefe: Toplumsal Eleştiri Aracı ve Yaratıcı Benlik Kurucusu/ 203
Kapitalizm, Sosyalizm, Özgürlük ve Eşitlik / 207
EPİSTEMİK CEMAATE İSYAN/ 210
NURETTİN TOPÇU VE MUHAFAZAKÂRLIK/ 220
Farklılığa Karşı Evrenselcilik / 221
Duruşa Karşı İdeoloji/ 223
Kültür, Muhafazakârlık ve Nurettin Topçu/ 230
Sosyalizm, Muhafazakârlık ve Nurettin Topçu/ 236
GENEL DEĞERLENDİRME/ 243
KAYNAKÇA/ 249
Yorum
Bu eser hakkında henüz yorum yapılmamış. İlk yorum yazan siz olun.